Viết ganh tị hay ganh tỵ? Khi nào viết tị hay tỵ?

Thứ sáu - 21/03/2025 22:24

Viết ganh tị hay ganh tỵ, tị nạnh hay tỵ nạnh, khi nào viết tị hay tỵ, nên dùng i ngắn hay y dài? Bài viết sau Nghệ ngữ sẽ hướng dẫn bạn chi tiết!

1. Viết ganh tị hay ganh tỵ?

Trước hết, cần khẳng định với bạn đọc, trường hợp này bạn đọc nên viết ganh tị - viết i ngắn sẽ phù hợp hơn. Vì sao lại nên viết i ngắn trong trường hợp này? Theo Nghệ ngữ có 2 lý do sau:

Viết "ganh tị" theo đúng từ được ghi nhận trong các từ điển như: Từ điển tiếng Việt của Viện ngôn ngữ học, Từ điển - Lê Văn Đức, Từ điển mở - Hồ Ngọc Đức, Đại Từ điển Tiếng Việt, Từ điển - Nguyễn Lân, Từ điển - Thanh Nghị, Từ điển - Việt Tân, Từ điển - Khai Trí... Cũng lưu ý thêm với bạn đọc, từ "ganh tỵ" không có trong các từ điển kể trên nhé.
Ganh tị với nghĩa "so tính hơn thiệt và khó chịu khi thấy người ta hơn mình" nên viết i ngắn sẽ phù hợp hơn về mặt cảm xúc: Viết i ngắn để chữ ngắn lại, không kéo dài ra như viết y dài (về mặt cảm giác).

Như vậy, theo từ điển lẫn cảm nhận về mặt chữ thì chúng ta nên viết "ganh tị" - viết i ngắn. Tuy nhiên, hiện nay nhiều người lại chọn cách viết "ganh tỵ". Điều này có thể không sai, nhưng chưa phù hợp.

2. Khi nào viết tị hay tỵ?

Vấn đề i ngắn, y dài từng gây tranh cãi rất nhiều. Có rất nhiều ý kiến khác nhau mà ở chuyên mục Hỏi đáp tiếng Nghệ đã từng đề cập trước đó.

Thông thường, trường hợp đứng sau 6 phụ âm /h, k, l, m, s, t/ thì chúng ta viết i ngắn khi là từ thuần Việt; viết y dài khi là từ Hán Việt. Thế nhưng không phải trường hợp nào cũng nên tuân thủ quy tắc đó. Như tị hay tỵ, tí hay tý khi nào viết i ngắn y dài?

Theo học giả An Chi, trước mắt, chúng ta nên theo thói quen - có lẽ cũng là của số đông viết TÝ, TỴ theo tên của chi thứ nhất và chi thứ sáu trong 12 địa chi để phân biệt với TÍ, TỊ trong tí hon, tí tách, ghen tị, tị nạn...

Bảng dưới đây do chúng tôi tổng hợp lại để bạn đọc tham khảo:

Thắc mắc	Từ viết đúng
tị nạn hay tỵ nạn	tị nạn
tị nạnh hay tỵ nạnh	tị nạnh
ghen tị hay ghen tỵ	ghen tị
tuổi tị hay tuổi tỵ	tuổi Tỵ
ất tị hay ất tỵ	Ất Tỵ
ganh tị hay ganh tỵ	ganh tị

Khi thắc mắc nên viết ganh tị hay ganh tỵ thì bạn đọc hãy viết ganh tị, ghen tị... viết i ngắn nhé. Nếu còn thắc mắc khác hãy nhắn tin cho chúng tôi qua Facebook tiếng Nghệ để được giải đáp nhé!

Khánh Hưng

Mình là Khánh Hưng, người sáng lập nghengu.vn. Mình rất yêu tiếng Nghệ, tiếng Việt và những phương ngữ đa dạng ở các vùng miền. Qua trang web này, mình mong muốn chia sẻ niềm đam mê về ngôn ngữ và văn hóa Việt, giúp mọi người dễ dàng hiểu, giữ gìn nét đẹp của tiếng mẹ đẻ.

Tags: hỏi đáp tiếng nghệ