Rượu bàu đá hay bầu đá mới là tên gọi chính xác?
Tên một loaiaj rượu đặc sản của tỉnh Bình Đinh là rượu bàu đá hay bầu đá? Theo tìm hiểu của Nghệ ngữ thì viết "rượu bàu đá" mới đúng. Cùng tìm hiểu chi tiết ngay nhé!

1. Rượu bàu đá hay bầu đá?
Sở dĩ có cuộc tranh luận giữa tên gọi rượu bầu đá hay rượu bàu đá vì có 2 điển tích giải thích về tên gọi như sau:
-
Bầu đá: Câu chuyện về một người phụ nữ tên Đấu sinh ra trong gia đình chuyên nấu rượu nên sớm trở thành người nấu rượu ngon nhất vùng. Sau này, chị Đấu lấy chồng về xóm Tân Long, thôn Cù Lâm, xã Nhơn Lộc, huyện An Nhơn, tỉnh Bình Định và tiếp tục nghề nấu rượu thì làm ra thứ rượu thơm ngon nổi tiếng khác thường, từ đó hình thành làng nghề nấu rượu tại đây. Để nhớ ơn chị, người ta nói lái thành "bầu đá" tức "bà Đấu".
-
Bàu đá: Tại xóm Tân Long, thôn Cù Lâm, xã Nhơn Lộc, huyện An Nhơn, tỉnh Bình Định có một cái bàu rộng khoảng 3000m2 vốn có tên là "Bàu Đá". Người dân vùng này thường lấy nước ở bàu nầy về nấu ăn, sinh hoạt. Vào khoảng năm 1947 – 1948, có một người tên Hương Lễ vốn quê đất Tây Sơn có được công thức nấu rượu ngon từ thời vua Quang Trung về đây sinh sống. Ông đã dùng nước tại Bàu Đá nấu rượu và tạo ra thứ rượu có hương vị ngon lạ lùng. Từ đó, tên goi rượu bàu đá.
Bây giờ, thử phân tích xem tên gọi nào phù hợp hơn:
-
Nếu tên là Bầu Đá thì tại sao không giữ nguyên tên bà Đấu để gọi mà phải nói lái? Hơn nữa, câu chuyện nghe có vẻ hay nhưng không có chứng cứ lịch sử nào ghi lại.
-
Bàu Đá nghĩa là cái ao bằng đá, chữ "bàu" cũng được ghi nhận với nghĩa "ao, vũng" trong các từ điển uy tín như Việt Nam tự điển của Lê Văn Đức, Hội Khai Trí Tiến Đức, từ điển tiếng Việt của Viện ngôn ngữ học. Ca dao cũng có câu: Mẹ ơi vãi chài xa xa/ Kéo con cá lóc nhảy qua bên bàu.
Như vậy, tên gọi rượu Bàu Đá là chính xác, có cơ sở để xác thực nhất. Việc nhầm thành rượu Bầu Đá là do mối quan hệ gần gũi của au và âu như trong phép màu hay phép mầu.
như trong “hoa màu” ~ “hoa mầu”, “mực Tàu” ~ “mực Tầu”…
2. Tên gọi rượu Bàu Đá đã được xác thực
Hiện tại, Xóm Bàu Đá, thôn Cù Lâm, xã Nhơn Lộc, huyện An Nhơn, tỉnh Bình Định là được công nhận là làng nghề truyền thống từ năm 2007.
Tương truyền, chính bàu nước trong vùng này là nơi hội tụ của nhiều mạch nước ngầm trong núi chảy đến, tạo nên mùi thơm cay nồng đặc trưng của rượu Bàu Đá.
Ngoài ra, rượu Bàu Đá còn nổi bật hơn ở cách nấu thủ công: Dùng gạo trì để nấu, mỗi mẻ là 5kg gạo, nấu đúng 6 tiếng và chỉ cất 2,5 - 3 lít rượu ngon nhất.
Kết lại, tên gọi rượu Bàu Đá là chính xác. Bạn đọc cần viết/gọi đúng để tránh nhầm lẫn sang Bầu Đá nha.
Ý kiến bạn đọc
Đăng ký thành viên
Bài viết xem nhiều
-
Tán hay táng vào mặt? Tán gia bại sản hay táng gia bại sản?
-
Viết/gọi là lòng xe điếu hay se điếu mới đúng chính tả?
-
Dạng chân hay giạng chân, dạng háng hay giạng háng mới đúng?
-
Chả lẽ hay chả nhẽ hay chẳng lẽ mới viết đúng chính tả?
-
Vị lạt hay lạc? Lạt miệng hay lạc miệng? Lạt nhách hay lạc nhách?
-
Viết bứt tốc hay bức tốc, mẹo phân biệt bứt hay bức chính xác
-
Nguyên và cựu khác nhau như thế nào? Cách dùng đúng nhất
-
Viết tương lai sáng lạn hay sáng lạng hay sáng láng mới đúng?
-
Viết chấp cánh hay chắp cánh mới đúng chính tả tiếng Việt?
-
Viết quốc đất hay cuốc đất, cày quốc hay cày cuốc?
-
Dúm dó hay rúm ró? Co dúm hay co rúm? Bẹp dúm hay bẹp rúm?