Top 100 câu ca dao Nghệ An đặc sắc nhất

Top những câu ca dao tục ngữ về Nghệ An xưa

Không thể xác định và liệt kê hết những câu ca dao Nghệ An xưa. Đa số những câu ca dao này được lưu truyền bằng miệng, được ghi lại bằng nhiều hình thức khác nhau. Dưới đây là một trong số những câu nổi bật nhất.

Khi mô trúc núi Hai Vai,
Sông Bùng cạn nước mới sai lời thề.

Làng ta phong cảnh hữu tình,
Đôi bên khéo đẻ ra mình ra ta
Trưa nồng nằm gốc cây đa,
Chiều về tắm mát ngã ba sông Bùng
Sớm mai vừa hửng đằng đông,
Rủ nhau lấy đá non bồng Hai Vai
 
Ai muốn ăn vôi cho nồng,
Thì về Văn Tập chổng mông đun lò.

Bà rú Lông đi ông rú Trà

Khi mô rú Quyết có mây,
Cửa Lò có chớp ngày rày hẵng mưa

Can trường Tri Lễ là đây
Ông Cao Thắng chế súng đánh cho Tây nhừ đòn

Đông Thành là mẹ, là cha,
Đói cơm, rách áo thì ra Đông Thành

Giàu có là đất Phúc Dương
Đầy đồng khoai ló đầy nương cau trù

Hai bên Phố, Quát đại đồng
Bên văn bên võ, em lấy chồng bên mô?

Kẻ Cài reo, kẻ Treo khóc

Mưa bên Quát lấy quạt mà che,
Mưa kẻ E lấy bè mà chở

Bao giờ rặc nước sông Bùng
Hai Vai trúc đá, bể Đông cát bồi,
Thì xin thầy mẹ sang chơi
Hai ta kết ngãi làm đôi vợ chồng.

2. Tổng hợp ca dao Nghệ An hay nhất 

Trong quá trình sưu tầm, tổng hợp và chọn lọc những câu ca dao về Nghệ An, Nghệ ngữ cố gắng chắt lọc những câu nổi bật nhất, dễ hiểu nhất với bạn đọc - những người con xứ Nghệ. Dưới đây là một số câu ca dao như thế.
 
Cơn truông Nu, đập tru mà chạy
Mống Hòn Sang lấy ang đựng nước

Mưa Cẩm Nang kiếm đàng mà chạy,
Mưa Kẻ Nại đứng lại mà dòm

Đặng Sơn người đẹp nước trong,
Dâu non xanh bãi, tơ tằm vàng sân

Trai Đông Phái, gái Phượng Lịch

Bao giờ Đại Huệ mang tơi
Rú Đụn đội nón thì trời mới mưa

Lắm ló Xuân Viên,
Lắm tiền Hội Thống,
Lắm nống Do Nha,
Lắm cà Lộc Châu,
Lắm dâu Cẩm Mỹ,
Lắm bị Kẻ Giăng,
Lắm măng Kẻ Cừa,
Lắm bừa Trung Sơn,
Lắm cơn Yên Xứ.

Kẻ Dặm đục đá nấu vôi
Miệng thì thổi lửa, tay lôi rành rành

Ai đi đàng ấy mặc ai
Ta về Kẻ Dặm ăn khoai một mình

Kìa Di Lĩnh đó mây tà
Bước đi một bước lòng đà quặn đau,
Đường xuống bến kẻ sau người trước
Thuyền cập bờ cứ bước mà lên.

Núi Di Lĩnh mây bay
Sông Bùng con cá lượn
Núi cao cao nghìn trượng
Sông uốn khúc dặm dài
Gái lịch sánh trai tài
Muôn dân đều náo nức.
 
Tiền Tam Thai
Hậu cũng Tam Thai
Tả Di Lĩnh Hai Vai
Hữu Kỳ Giang ba ngả
Trai trong làng trong xã
Đều rả rích giao hiền
Trai đèn sách luyện rèn
Gái tằm tơ bông vải

Lạch Vạn có lèn Hai Vai
Trên thời Phủ Diễn, dưới thời xóm Trang.

Trèo lên chót vót Hai Vai
Ra tay khoát gió khoác vai ông Đùng.
 
Ai về Phủ Diễn mà coi,
Sông Bùng tắm mát Hai Vai đứng chầu.

Trưa về nằm gốc cây đa,
Chiều về tắm mát ngã ba sông Bùng.

Thanh Hóa mất mùa xin ở lại
Nghệ An thấy vậy cũng giơ tay

Thanh cậy thế, Nghệ cậy thần

Buôn cam, anh tới Xã Đoài
Quả cam đã ngọt, con ngài cũng xinh
Bây giờ tình đã tỏ tình
Ta thương mình lắm, biết mình thương ai?
– Em về chợ Rộ buôn khoai
Khoai bùi, khoai ngọt, con ngài cũng xinh
Bây giờ tình đã tỏ tình
Mình thương ta, ta thương mình ngại chi!

 3. Những câu ca dao xứ Nghệ thân thương

Trong những câu ca dao Nghệ An chúng ta sẽ tìm thấy ở đó những kinh nghiệm sống quý báu của cha ông truyền lại. Điều đặc biệt, các câu ca dao này được viết bằng ngôn ngữ tiếng quê thân thương và gần gũi. Càng đọc, chúng ta càng thấy ở đó là tình cảm quý báu của những thế hệ từ ngàn xưa...


Quê anh thì ở nơi đâu
Mà anh thả lưới, buông câu xứ này?
– Giằng đầu, nhất khẩu, chữ điền
Thảo đầu, vương ngã, là miền quê anh

Ai về Cẩm Thái mà coi
Lắm ngô, lắm sắn, lắm khoai, lắm bù

Ai muốn ăn bún ăn lòng
Thì qua Thổ Hậu lấy chồng mà ăn

Chợ Lường họp lại vui thay
Đàng đông lúa gạo, đàng tây tru bò
Xã đã khéo lo
Lập lều hai dãy
Hàng sồi hàng vải
Thì kéo lên đình
Hàng xén xung quanh
Hàng thịt hàng lòng ở giữa
Ngong vô trửa chợ
Chộ thị với hồng
Dòm ngang xuống sông
Chộ thuyền với lái
Ngong sang bên phải
Chộ những vịt gà
Hàng nhãn, hàng na
Hàng trầu, hàng mấu
Hàng ngô, hàng đậu
Hàng mít, hàng cà
Hàng bánh, hàng quà
Hàng chi có cả
Rồi nào hàng cá
Hàng bưởi, hàng bòng 

Ba gian nhà khách
Chiếu sạch giường cao
Mời các thầy vào
Muốn sao được thế
Mắm Nghệ lòng giòn
Rượu ngon cơm trắng
Các thầy dù chẳng sá vào
Hãy dừng chân lại em chào cái nao
Đêm qua em mới chiêm bao
Có năm ông cử bước vào nhà em
Cau non bổ, trầu cay têm
Đựng trong đĩa sứ em đem kính mời
Năm thầy tốt số hơn người
Khoa này tất đỗ, nhớ lời em đây

Mây ấp rú Xước, hứng nước cho mau

Đời ông cho chí đời cha
Mây kéo rú Xước mưa ba bốn ngày

Mần như Yên Thống, sống cũng như chết

Cá rô Bàu Nón kho với nước tương Nam Đàn
Gạo tháng mười cơm mới, đánh tràn không biết no

Nho Lâm than quánh nặng nề
Sức em đương được thì về Nho Lâm

Ai về cửa Hội quê tôi
Cá thu, cá nục, cá mòi thiếu chi

Quỳnh Đôi khoa bảng thật nhiều
Như cơn trên rú, như diều trên không

Sa Nam trên chợ dưới đò
Bánh đúc hai dãy, thịt bò mê thiên

Phủ Quỳ đi có về không
Mồ xanh vợ để tang chồng là đây

Em là con gái Đô Lương
Anh trai Cát Ngạn chung đường bán mua
Lỗ lời khi được khi thua
Ngọt bùi nỏ thiếu, chanh chua ai bằng

Sống mặc vải bùi
Chết vùi vàng tâm

4. Các câu ca dao Nghệ An hài hước, thú vị

Ngoài những kinh nghiệm sống, trong các câu ca dao xứ Nghệ còn là sự hài hước, dí dỏm, thông minh. Đôi khi đọc những câu ca dao này chúng ta lại thấy một niềm vui sống nhẹ nhàng như cha ông thuở trước...

Sông Lam Giang càng ngày càng rộng
Núi Hồng Lĩnh mỗi bậc mỗi cao
Bấy lâu nay nguyệt tỏ với đào
Búp hoa tàn hết nhụy, chàng tính sao bây giờ?

Ra đi anh nhớ Nghệ An
Nhớ Thanh Chương ngon nhút, nhớ Nam Đàn thơm tương

Làng Bút Trận có làm mía mưng
Có o con gái tiếng lừng gần xa
Khéo tay thu vén việc nhà
Giọng nói ngọt xớt như là mía mưng

Ai vô Quảng Nam cho tôi gửi mua đôi ba lượng quế
Ai ra ngoài Nghệ cho tôi gởi mua tám chín lượng sâm
Đem về nuôi dưỡng phụ thân
Hai ta đền đáp công ơn sinh thành
 
Ai về Thông Lạng mà coi
Bắc niêu lên bếp, xách oi ra đồng
 
Nhút Thanh Chương
Tương Nam Đàn

Ở nhà con cậu, cháu quan
Đi ra phường vải hát đàn nghe chung

Tình cờ gặp buổi chợ Sò
Ả khoe con mực tuộc, anh thò cái cuống đuôi

Ai về khe Mọ cùng đi
Đồng bằng thì ít, rú ri thì nhiều

Sa Nam trên chợ dưới đò
Nơi đây Hắc Đế kéo cờ dựng binh

Ông hàng vịt
Ăn ít địt nhiều
Địt vô niêu, niêu thủng
Địt vô thúng, thúng bay
Địt vô chày, chày gãy cổ
Địt vô đám giỗ, bể đọi bể bát
Địt vô nhà hát, chết con nhà trò
Địt vô đàn bò, đẻ con me cái
Địt vô con gái, có nghén có thai
Địt vô con trai, hay mần hay mạn
Địt vô Cát Ngạn, cháy cửa cháy nhà
Địt vô làng ta, giàu sang phú quý.

Em buôn chi em bán chi
Mười phiên chợ Sạt không li phiên nào

Khi đi cửa Hội còn không
Khi về cửa Hội đồn trong, điếm ngoài

Khoai La Mạc,
Bạc Cao Điền,
Tiền Hạnh Lâm,
Mâm Văn Chấn,
Mấn Cát Ngạn

Thanh Chương ngon cá sông Giăng
Ngon khoai La Mạc, ngon măng Chợ Chùa

Còn rất nhiều câu ca dao Nghệ An khác mà Nghệ ngữ chưa thể kể hết trong bài viết này. Hy vọng rằng trong các bài viết sau Nghệ ngữ sẽ tiếp tục sưu tầm và giới thiệu đến bạn đọc di sản rất đáng quý này. Mời bạn đọc theo dõi trang Tiếng Nghệ quê ta để biết thêm nhé!

>>> Xem thêm: Ca dao tục ngữ dự báo thời tiết ở Nghệ An - Hà Tĩnh