Cách làm khoai xéo Nghệ An Hà Tĩnh chuẩn vị nhất

1. Khoai xéo trong văn hóa ẩm thực xứ Nghệ

Trước khi tìm hiểu cách làm khoai xéo chi tiết Nghệ ngữ mời bạn đọc cùng tìm hiểu qua về món khoai xéo nói chung trong văn hóa ẩm thực xứ Nghệ nhé.
 

• Để làm khoai xéo, người Nghệ sau khi thu hoạch về sẽ chọn những củ khoai cho nhiều bột nhất. Sau đó mang ra phơi dưới nắng to rồi cạo vỏ lụa, rửa sạch và thái mỏng. Tiếp tục công đoạn phơi khô dòn cất vào vại, chum để được lâu. 

• Tên gọi khoai xéo bắt nguồn từ hành động dùng mỗi tay ba chiếc đũa để xéo khoai. Càng xéo thì khoai càng tơi, ăn càng ngon.

• Khoai xéo là món ăn đệm, ăn bữa lỡ của người Nghệ. Ngày xưa, khi đi làm ngoài đòng về, cơm chưa nấu họ có sẵn nồi khoai xéo để ăn cho đỡ đói. 

• Có nhiều cách nấu khoai lang khô: Nấu với đỗ, nếp, đường, mật mía...

Trong văn hóa xứ Nghệ, có rất nhiều bài viết về khoai xéo. Ví dụ tác giả Nguyễn Thu Thủy từng có bài viết Nhớ khoai xéo xứ Nghệ rất hay. Hoặc có điển tích người đàn ông khóc vợ mình mất như sau:

Bấy lâu ăn ở
Phải đạo vợ chồng
Nác rót cơm bưng
Dừ mụ bỏ lẻ tôi nửa chừng
Để tôi hon héo
Nấu nồi khoai xéo
Đưa mụ ra đồng
Đánh ba tiếng tùng
Mụ ơi là mụ!

Hay trong kho tàng vè Xứ Nghệ cũng nhắc đến món khoai xéo xứ Nghệ thú vị:

"Ôông xúc một mủng độ
Mụ xúc một mủng khoai
Nấu lên một nồi hai
Rinh ra trửa cựa nhà ngoài
Ôông thì ngồi trục cúi quá tai
Mụ thì ngồi chỏ hỏ xéo khoai
Hai ôông mụ ngồi nhai
Sướng bằng năm ô lục soạn *
Sướng bằng mười ô lục soạn!"

>>>XEM THÊM: Bánh ram Hà Tĩnh là gì? Loại nào ngon? Bán ở đâu chính gốc?
 

2. Cách làm khoai xéo Nghệ An chuẩn vị nhất

Có nhiều cách làm khoai xéo Nghệ An Hà Tĩnh khác nhau. Ngày xưa, nhà nghèo thì chỉ có nấu mỗi khoai rồi xéo lại ăn với cà muối, nhà giàu hơn thì có cách làm bánh khoai xéo với đậu, đường, mật mía... Dưới đây Nghệ ngữ sẽ hướng dẫn 2 cách nấu khoai lang khô truyền thống của người Nghệ Tĩnh.
 

2.1. Cách làm bánh khoai xéo truyền thống

Cách làm khoai xéo Nghệ An Hà Tĩnh truyền thống có rất nhiều nguyên liệu. Chính nhờ nhiều nguyên liệu mà tạo nên món khoai xéo đậm đà, khác biệt mọi miền. Bạn đọc làm theo hướng dẫn sau nhé.

Nguyên liệu cần chuẩn bị:
 

• Khoai khô : 400 gr 

• Đậu đỏ: 150 gr có thệ dùng các loại đậu khác thay thế)

• Lạc nhân: 100 gr

• Nếp: 100 gr

• Đường: 100 gr (hoặc một lượng mật mía độ ngọt tương đương)

• Gừng: 01 nhánh

• Muối: ¼ thìa cà phê

• Ngoài ra bà con có thể sử dụng thêm một chút dầu chuối làm tăng thêm độ thơm ngon của món ăn.

Cách làm món khoai xéo xứ Nghệ:

Cách nấu khoai lang khô xứ Nghệ gồm các bước sau:

Bước 1: Sơ chế:
 

• Đậu: Ngâm nước ấm chừng vài giờ, rồi ninh vừa chín, nhưng vẫn còn nguyên hạt không nát.

• Lạc: Luộc đổ nước đi cho hết chát vỏ lụa.

• Nếp: Ngâm nước ấm chừng ba giờ.

• Khoai: Nếu sử dụng phương pháp đồ thì sau khi rửa sạch rồi bà con cần ngâm nước ấm chừng một giờ chomềm, còn nếu như dùng phương pháp nấu thì không cân ngâm khoai.

Bước 2: Nấu khoai xéo

Có 2 cách làm bánh khoai xéo truyền thồng gồm nấu như nấu cơm hoặc đem đồ như làm xôi.
 

• Cách nấu: Đậu cho vô nồi ninh khoảng 20 phút, thì cho khoai khô và gạo nếp, lạc luộc vào, đổ xâm xấp nước, cho thêm 1/4 thìa cà phê muối. Tiến hành ninh cho đến khi khoai + đậu + lạc chín nhừ, cạn khô nước dưới đáy nồi thì bắc ra, cầm mỗi tay 03 chiếc đũa, xéo cho khoai tơi thành bột mịn. Nếu muốn ăn ngọt thì cho đường khi khoai gần chín, trộn đều là được.

• Cách đồ: Ninh đậu trước cho chín mềm, rồi mới trộn khoai + nếp + lạc trộn đều với một chút muối, rồi cho vào chõ xôi đồ đến lúc miếng khoai chín thì cho đường vào trộn đều, đồ thêm dăm phút thì đem ra xéo.
   

2.2. Cách làm xôi khoai xéo ngon

Ngoài cách làm khoai xéo ở trên thì bạn đọc cũng có thể biến tấu làm món xôi khoai xéo ngon như hướng dẫn sau đây.

Chuẩn bị nguyên liệu:
 

• Khoai khô: 400 gr

• Đậu xanh: 150 gr

• Lạc nhân: 100 gr

• Nếp: 100 gr

• Đường: 100 gr

• Gia vị: tiêu, muối, dầu ăn, 10 củ hành khô

Cách làm xôi khoai xéo:
 

• Đậu: Cà đôi, ngâm đãi vỏ ninh vừa chín, nhưng vẫn còn nguyên mảnh không nát.

• Lạc: luộc đổ nước đi cho hết chát vỏ lụa.

• Nếp: ngâm nước ấm chừng vài giờ.

• Khoai: rửa sạch rồi ngâm nước ấm chừng một giờ cho nở mềm.

• Hành khô bóc vỏ, rửa sạch, thái lát mỏng và cho vào chảo dầu chiên vàng, vớt lấy phần xác hành phi tán nhuyễn.

• Tiêu rang vàng, xay vụn.

• Đồ khoai: Ninh đậu trước cho chín rồi mới trộn khoai + nếp + lạc trộn đều với một chút muối, rồi cho vàochõ xôi đồ đến lúc khoai chín mềm thì cho thêm hai thìa canh dầu ăn đã phi với hành, trộn đều. Đem khoai xéo cho tơi rồi trộn thêm hành phi tán nhuyễn và tiêu vào là hoàn thành.

Ở trên là 2 cách làm khoai xéo Nghệ An Hà Tĩnh chuẩn vị nhất mà Nghệ ngữ giới thiệu đến bạn đọc. Bây giờ đã vào mùa thu - thời điểm tuyệt vời để nấu món khoai xéo xứ Nghệ rồi đấy! Hãy vào bếp và làm món ngon quê mình này nha!