Trôi giạt hay trôi dạt, bèo giạt hay bèo dạt mới đúng chính tả?

Thứ sáu - 01/08/2025 21:28

Viết trôi giạt hay trôi dạt, bèo dạt hay bèo giạt mới đúng chính tả? Đáp án là cả 2 cách viết này đều đúng. Vậy chúng ta nên chọn cách viết nào phù hợp hơn? Mời bạn cùng Nghệ ngữ tìm hiểu chi tiết ngay sau đây!

troi giat hay troi dat

 

1. Trôi giạt hay trôi dạt? Dạt vào hay giạt vào?


Theo tìm hiểu của Nghệ ngữ, cả 2 cách viết dạt và giạt đều đúng chính tả. Điều này có nghĩa, bạn đọc có thể viết trôi giạt hoặc trôi dạt, dạt vào hoặc giạt vào đều đúng. Đây là trường hợp lưỡng khả trong tiếng Việt như mỏng tang hay mỏng tanh...

Cụ thể hơn, chúng ta hãy cùng tra cứu từ điển:

 
  • Đại Nam quấc âm từ điển (Huình Tịnh Paulus Của) ghi "giạt" là "bị sóng gió đưa ra, hoặc tấp vào", và liệt kê giạt vào bờ = tấp vào bờ; giạt ra = đưa ra, bỏ ra, để riêng ra... Về từ "dạt" từ điển này giảng là "dan ra, để nới ra, không cho dụm giụm lại", ví dụ, dạt củi = kéo củi ra để cho xa nhau; bớt củi, bớt lửa". Như vậy, theo cách giảng của Huình Tịnh Paulus Của, thì khi diễn tả về sự trôi giạt, phải viết là giạt; còn nói về sự "đưa ra, bỏ ra, để riêng ra" hay "dan ra, để nới ra, không cho dụm giụm lại", thì viết dạt/giạt đều được.

  • Việt Nam tự điển (Hội Khai trí Tiến đức) giảng"giạt" là "bị sóng gió xô đẩy đi", ví dụ "thuyền bị sóng đánh giạt vào bờ". Còn từ "dạt" thì từ điển này giảng là "thưa, giãn", ví dụ "vải dạt, sợi dạt". 

  • Việt Nam tự điển (Lê Văn Đức) ghi "giạt" là "tạt, lạc, trôi vất vưởng, không phương hướng. Từ điển này giảng "dạt" là "tải ra, banh rời ra, không để chồng đống".

  • Từ điển tiếng Việt (Hoàng Phê chủ biên) mục "giạt", hướng dẫn xem "dạt" với 2 nghĩa "bị xô đẩy về một phía, một nơi nào đó", "dãn thưa ra [thường nói về sợi của hàng dệt]". Theo đây, "giạt" được từ điển của Hoàng Phê ghi nhận, nhưng hướng độc giả tới cách viết "dạt".


Như vậy, trong tiếng Việt vốn có sự phân biệt giữa và dạt như trường hợp giắt và dắt. Cụ thể:
 

giạt

dạt

dùng cho sự trôi giạt, bị xô đẩy đi một cách vô định

gắn với trường hợp làm cho vật gì đó thưa ra, tách ra, hoặc bị thưa ra, cách xa nhau, không còn săn, khít nữa.



Tuy nhiên, hiện nay, chúng ta có xu hướng giản tiện, tức quy 2 cách viết làm một và chọn từ "dạt" làm cách viết chung cho: bèo dạt, trôi dạt, phiêu dạt...

 

2. Viết bèo dạt mây trôi hay bèo giạt mây trôi?


Trong văn chương, nếu để ý chúng ta sẽ thấy nhiều người thích cách viết "bèo giạt mây trôi". Đây chính là sự tinh tế trong cách dùng từ để thể hiện sự trôi giạt, bị xô đẩy đi một cách vô định.

Kết lại, ngày nay dạt và giạt dùng như nhau và được hướng dẫn chọn cách viết "dạt" cho mọi trường hợp. Còn "giạt" trở thành từ cũ, ít dùng, tuy nhiên bạn vẫn có thể sử dụng nhé!

Mình là Khánh Hưng, người sáng lập nghengu.vn. Mình rất yêu tiếng Nghệ, tiếng Việt và những phương ngữ đa dạng ở các vùng miền. Qua trang web này, mình mong muốn chia sẻ niềm đam mê về ngôn ngữ và văn hóa Việt, giúp mọi người dễ dàng hiểu, giữ gìn nét đẹp của tiếng mẹ đẻ.

Tổng số điểm của bài viết là: 5 trong 1 đánh giá

Xếp hạng: 5 - 1 phiếu bầu

  Ý kiến bạn đọc

.
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây