Tựu chung hay tựu trung đúng chính tả? Nghĩa cụ thể là gì?

1. Tựu chung hay tựu trung từ nào đúng?
Một bạn đọc hỏi qua Facebook tiếng Nghệ rằng: "Tôi đã đọc bài viết vô hình chung hay vô hình trung trên Nghệ ngữ ngày 8/2/2025, trong đó giải thích cặn kẽ nguồn gốc của từ ngữ và hướng dẫn độc giả viết đúng "vô hình trung". Bài viết đó thực sự bổ ích nhưng tôi còn thắc mắc thêm là từ "trung" trong tựu trung hay tựu chung mới đúng? Nghĩa từ này là gì?
Thưa với bạn đọc, trước hết xin khẳng định, từ viết đúng là "tựu trung". Còn viết "tựu chung" là sai, do nhầm lẫn trung/chung như trường hợp tập trung hay tập chung, trung thành hay chung thành...
Cụ thể, "tựu trung" là từ Việt gốc Hán (就中). Trong đó:
-
Tựu (就) có nghĩa chính là, chỉ có.
-
Trung (中) nghĩa là bên trong.
Ghép lại, "tựu trung" là từ biểu thị điều sắp nêu ra là cái chung, cái chính trong những điều vừa nói đến. Ví dụ: mỗi người một ý, nhưng tựu trung đều tán thành cả
Tìm hiểu thêm từ Nghệ ngữ nghĩa cơ bản của "tựu trung" là:
-
Việt Nam tự điển (Hội Khai trí Tiến đức): ở trong đó
-
Việt Nam tân tự điển (Thanh Nghị): ở trong đó, tóm lại trong đó
Như vậy, "tựu trung" đồng nghĩa với "trong đó". Và cách dùng từ "tựu trung" là đặt ở vị trí có chức năng tóm lại nội dung gì đó chung nhất, cơ bản nhất trong những điều đã viết/nói trước đó.
Chính vì lẽ này mà nhiều người nhầm lẫn với nói chung, chung quy... viết sai thành "tựu chung".
>>>Xem thêm: Tổng hợp những từ tiếng Việt dễ sai chính tả nhất hiện nay
2. Nói trung hay nói chung?
Với trường hợp này thì viết "nói chung" mới đúng chính tả. Cụ thể, "nói chung" là "nói một cách bao quát, không tính đến cái có tính chất cá biệt, bộ phận (hàm ý bớt khẳng định)". Ví dụ: tình hình nói chung là tốt...
Một số trường hợp chung/trung khác mà bạn đọc cần nhớ:
-
Chung: Chung quy, chung thủy, nói chung...
-
Trung: Vô hình trung, tựu trung, trung thành...
Như vậy, căn cứ vào gốc Hán cùng nhiều từ điển thì từ viết đúng chính tả là "tựu trung". Còn "tựu chung" viết sai, do nhầm lẫn chung/trung mà ra. Nếu còn thắc mắc bạn hãy nhắn tin hoặc xem thêm Ở CHUYÊN MỤC NÀY nhé!
Ý kiến bạn đọc
Đăng ký thành viên
Bài viết xem nhiều
-
Viết cởi chuồng hay cởi truồng, trần chuồng hay trần truồng?
-
Viết vuột mất hay vụt mất đúng? Nên dùng từ nào phù hợp?
-
Diễu hành hay diễn hành? Diễu binh hay diễn binh đúng chính tả?
-
Sáp lại gần hay xáp lại gần? Phân biệt sáp hay xáp chi tiết
-
Thành ngữ ướt như chuột lột hay ướt như chuột lội mới đúng?
-
Đều như vắt tranh hay vắt chanh hay vách tranh mới đúng?
-
Tán hay táng vào mặt? Tán gia bại sản hay táng gia bại sản?
-
Viết/gọi là lòng xe điếu hay se điếu mới đúng chính tả?
-
Viết dăng hay giăng? Dăng dây hay giăng dây? Dăng lưới hay giăng lưới?
-
Viết kỳ vọng hay kì vọng? Nên dùng i ngắn hay y dài?
-
Viết họa sĩ hay họa sỹ? Thụy sỹ hay thụy sĩ phù hợp?