Thái hậu Từ Dụ hay Từ Dũ? Vì sao nhiều người nhầm lẫn?

Thứ tư - 25/06/2025 03:44

Tên thái hậu Từ Dụ hay Từ Dũ mới đúng? Đáp án là viết Thái hậu Từ Dụ - viết dấu nặng mới chính xác. Nhưng ngày nay đang bị đọc và viết nhầm thành Từ Dũ. Cùng Nghệ ngữ tìm hiểu chi tiết nhé!

1. Thái hậu Từ Dụ hay Từ Dũ mới đúng?

Một bạn đọc nhắn tin qua Facebook tiếng Nghệ hỏi rằng viết/gọi thái hậu Từ Dụ hãy Từ Dũ mới đúng? Vì bạn đọc thấy có nơi ghi Từ Dụ, có nơi lại ghi Từ Dũ?

Đáp án chính xác là viết thái hậu Từ Dụ (viết dấu nặng) bạn đọc nhé. Cụ thể theo các nguồn mà chúng tôi tra cứu thì thấy như sau:

Trong chữ Hán không có từ "Dũ" mà chỉ có từ "Dụ" với nghĩa đối xử nhân từ, độ lượng. Điều này phù hợp với Từ Dụ (Hoàng Thái hậu) - tên hiệu do vua Tự Đức truyền di chiếu tấn tôn cho mẹ mình.
Lịch sử ghi rõ Từ Dụ Hoàng Thái hậu sinh năm 1810, mất năm 1902. Đến năm 1913 soạn giả Nguyễn Liên Phong đã cho in sách Từ Dụ - Hoàng Thái hậu truyện.
Các kênh như Wikipedia tiếng Việt cũng ghi nhận tên là Từ Dụ Hoàng Thái hậu (慈裕皇太后) và dẫn nguồn từ nhiều sách như Đại Nam Thực lục Chính biên.
Website Việt Nam gia phả thì ghĩ rất rõ rằng "tên của bà là Từ Dụ, theo nghĩa là nhân từ và độ lượng. Về sau do nhầm lẫn mà nhiều người viết sai thành Từ Dũ.

Trên báo Tuổi trẻ, bạn đọc sẽ thấy nhiều bài viết về Hoàng Thái hậu Từ Dụ như sau:

Hoàn thành trùng tu lăng mộ của Hoàng thái hậu Từ Dụ
Lăng mộ Hoàng thái hậu Từ Dụ sau trùng tu

>>> Có thể bạn quan tâm:

Nở mày nở mặt và mở mày mở mặt khác nhau như thế nào?
Tác gia hay tác giả? Khi nào gọi tác giả, khi nào gọi tác gia?

2. Vì sao nhiều người nhầm thành Từ Dũ?

Hiện nay, vẫn còn nhiều sách báo, tạp chí... ghi nhầm tên bà thành Từ Dũ. Ví dụ rõ ràng nhất là bệnh viện phụ sản lớn nhất hiện nay cũng ghi Từ Dũ (đáng lẽ phải ghi đúng là Từ Dụ).

Theo tìm hiểu của Nghệ ngữ thì do các nguyên nhân sau:

Do người Huế (nhà Nguyễn đóng đô ở Huế) phát âm không phân biệt được Dũ và Dụ.
Do từ dụ khi đọc lên nghe gần giống với một từ thông tục nên người Huế và người miền Trung đọc trại thành Từ Dũ để thể hiện lòng tôn kính.

Như vậy, vì nhiều lý do mà chúng ta có thể phát âm thành Từ Dũ, nhưng khi viết thì cần thiết phải viết cho đúng, cho chính xác là Từ Dụ để tránh gây nhầm lẫn về sau.

Kết lại, viết Thái hậu Từ Dụ mới đúng chính tả, đúng tên nguyên của Hoàng Thái hậu. Còn khi phát âm đọc, nếu cần tránh nói nhầm thì bạn có thể đọc Từ Dũ nhé!

Tags: hỏi đáp tiếng nghệ