Tiếng Quảng Nam khác gì so với tiếng Nghệ?

Thứ tư - 22/05/2024 02:25

Tiếng Quảng Nam là một phương ngữ vô cùng thú vị. Nhiều người còn cho rằng tiếng xứ Quảng còn khó nghe hơn tiếng Nghệ Tĩnh. Cùng tìm hiểu kỹ hơn về tiếng của người xứ Quảng nhé!

tieng quang nam — Tiếng Quảng Nam và tiếng Nghệ có chung nguồn gốc?

1. Nguồn gốc tiếng Quảng Nam là tiếng Nghệ?

Nếu như tiếng Nghệ là đặc sản An Nam thì nguồn gốc tiếng Quảng Nam còn có nhiều ý kiến trái chiều, gây tranh cãi. Chuyên mục Tâm tình người Nghệ xin giới thiệu 3 luồng ý kiến hiện tại như sau:

Theo tác giả Vũ Đức Sao Biển, tổ phụ của người Quảng Nam phần lớn là người Thanh Hóa - Nghệ An nên "người Quảng Nam nói thứ ngôn ngữ mà tổ phụ và bà con xung quanh thường nói". Quan điểm này trùng với ý kiến của TS Andrea Hoa Pham khi cho rằng "di dân từ Thanh Hoá và Nghệ Tĩnh đã mang đặc điểm thổ ngữ của vùng quê vào Quảng Nam" và hình thành nên giọng nói đặc trưng của tỉnh này.
Tiếng nói của người Quảng Nam xuất phát từ tiếng Việt cổ, và ảnh hưởng từ các ngôn ngữ ở miền Trung.
Tiếng xứ Quảng có nguồn gốc từ tiếng Chăm, một ngôn ngữ Austronesia.

2. So sánh tiếng Quảng Nam và tiếng Nghệ Tĩnh

hoc tieng quang nam — Phương ngữ Quảng Nam và Nghệ Tĩnh có nhiều điểm chung.

Mặc dù chưa thống nhất ý kiến về nguồn gốc tiếng Quảng Nam nhưng chúng ta dễ dàng nhận thấy tiếng nói xứ Quảng có vô số từ giống như tiếng Nghệ An Hà Tĩnh. Dưới đây Nghệ ngữ sẽ tổng hợp thành bảng để bạn đọc dễ hình dung.

Tiếng Quảng Nam	Tiếng Nghệ	Dịch sang tiếng Việt phổ thông
Bá láp, bá xàm	Ba láp	Nói năng bậy bạ, sai trái
Ba xăng khao	rờ rờ rận rận	Tào lao, ăn nói vớ vẩn
Bá vơ	cà trắp	Tào lao. Không đáng tin
Bành chát, bành sư, bành sư chát	chà bá	Cái gì to lớn quá khổ
Bảy đáp	tài lô/lái lợn	Danh từ chung chỉ những người chuyên mổ heo
Bị	bâu	Cái túi áo (dính liền với áo)
Chè hẻ	chạng háng	Trạng thái ngồi mà không khép hai đùi lại.
Chùm hum	xum	Trạng thái nhiều người đứng vào một chỗ.
Chuổi	chủi	Cây chổi quét nhà.
Chừ	dừ	Bây giờ.
Cúp	cắt	Hớt tóc
Dặn	mắc	Bận rộn
Diều	diều	Cái bầu chứa thóc gạo trong thực quản của gà vịt, trước khi đưa các loại thức ăn đó xuống mề.
Diếc	diếc	Một loại cá nước ngọt, vảy trắng, thường về ruộng sau mùa lụt.
Dị	rầy	Xấu hổ, mắc cỡ.
Đà	đạ	đã
Đầu dầu	trốôc trần	Đầu trần, không đội nón.
Đùi	mòn	Trạng thái của vật dụng không còn bén nữa.
Đủm	đủn	Khúc. Ngắn ngủn. Ngắn.
Gù (gò)	cưa/tán	Tán, tán tỉnh. Nói dịu dàng để lung lạc người khác.
Hỷ	hè/hầy/hề	Nhé, nhá. Vậy (thường đứng cuối câu).
Hường	hường	Màu hồng
Kỵ	kỵ/ngày kỵ	Đám giỗ
Khỏ	Khỏ	Cầm cây đánh vào đầu.
Khu đĩ	khu đị	Chỗ vách nhà nhọn, hình tam giác đỡ lấy hai mái nhà
Mằn	mằn/mò	Sờ sẫm. Mân mê.
Nhằm	nhằm	Đúng, không sai.
Ni	ni	Này. Bên này.
Nớ	nơ	Đó. Kia. Bên kia.
Răng	răng	Sao.
Ri	ri/ri nì	Như thế này.
Sè sẹ	sè sẹ	Khẽ khàng. Nhè nhẹ để không gây ra tiếng động.
Tê	tê/tê tề	Kia. Đằng kia.
Tề	tề/đó tề	Kìa.
Tuối	túi	Tối.
Trù trừ	trù trừ	Trạng thái còn dắn đo, không dứt khoát.
Ú	ú	Mập, tròn vo.
Ưng	ưng	Vừa ý, đồng ý.

Qua bảng trên chúng ta thấy tiếng Quảng Nam và tiếng Nghệ có rất nhiều từ dùng chung như: ni, tề, nớ, ri, ưng, sè sẹ, mằn, nhằm, khỏ... Ngoài ra, tiếng Nghệ tương đồng với tiếng các miền khác. Trong các bài viết sau Nghệ ngữ sẽ tiếp tục cập nhật để bạn đọc cùng tham khảo nhé!

Tổng hợp bởi www.nghengu.vn

Tags: tâm tình người nghệ