Từ điển tiếng Quảng Trị cho người ngoài tỉnh

Từ điển tiếng Quảng Trị vần A, B, C

• Ả = Chỉ về phái nữ, Ả chỉ về người chị

• Ăn chùng = Ăn vụng

• Ăn kỵ = ăn giỗ

• Ba gai = Hổ hào mất dạy

• Ba lơn = Đùa giỡn ( Nói ba lơn = nói giỡn chơi cho vui )

• Ba trợn = Hỗn hào

• Ba trợn = ngỗ ngáo

• Bàn chi = thứ gì "bàn chi" mi cũng cho vào mỏ hết...

• Băn hăn bó hó = Nhăn nhó khó chịu

• Bành xành = gần như vô duyên, thiếu tế nhị.

• Bấp = vấp

• Bấp lộ mô mà bổ va trọ cảy trôốc hung rứa ? = Đụng chỗ nào mà té sưng đầu nhiều vậy ?

• Béc /pheng = Banh ra

• Beéng = Bánh

• Bẹp = âm đạo (bẹp tiếng Nghệ An là chỉ con gái nói chung)

• Bịn tay = vịn tay vào...

• Bính = Bí ( Bính ngô = bí ngô )

• Bọ = Cha ( Bọ mi = Cha mày, giống với tiếng bọ trong tiếng Nghệ)

• Bổ = Ngã (Bổ trữa cươi = té ngã giữa sân ) tương tự tiếng Huế và tiếng Nghệ.

• Bợ = Vịnh tay vào một vật nào đó

• Bơ đọa = làm vậy bơ đọa ( làm vậy rất mệt )

• Bờ hớ = Vô duyên ( nói chuyện bớ hớ )

• Bo trôốc = Gội đầu

• Bợ = vịn

• Bợc = bờ = trên bờ sát mép nước

• Bơng = Bưng ( Bơng lên = bưng lên, đỡ lên)

• Bóng = chụp bóng ( Chụp hình, chụp ảnh )

• Bưa bưa / vừa vừa = Tạm đủ rồi

• Bựa chừ = Mấy bữa nay

• Bựa ni = Ngày hôm nay

• Bựa trưa, bựa chiều, bựa túi = buổi trưa, buổi chiều, buổi tối.

• Búi = Búi lắm ( rối lắm ) hiểu khác búi tóc

• Bui = Vui

• Bui hung = Vui lắm

• Bun = nhiều lắm (đầy bun = đầy lắm )

• Bun = đầy, vun lên…

• Cá dét = Cá chệch (Loại cá sống dưới bùn độ ẩm cao chỉ cần ít nước nước, giống con lươn, cá chạch, cá kèo nhưng ngắn hơn)

• Cá Đô = cá lóc, cá quả

• Cá lóc = Cá quả nhỏ

• Cá lòng tong = bầy lóc mở đẻ (cá ròng ròng )

• Cá tràu = Cá quả lớn

• Cá tràu = gọi là cá lóc lớn

• Cá trợn = gọi cá lóc nhỏ

• Cái cẳng = cái chân

• Cái mỏ = cái miệng

• Cại say cung = Phản biện không đâu vào đâu cả, lý lẽ không vững vàng nhưng cho là mình đúng

• Cải Trốôc = gãi đầu

• Câm mỏ = ngậm miệng

• Cẳng = Chân ( Chân tay )

• Cào vôồng lôông sắn = lên luống để trồng khoai mì ( sắn )

• Cấp mỏ = Ngậm miệng

• Cắt ló = gặt lúa

• Cáu = nỗi giận

• Cấy = Cái ( Cấy mui = cái môi, chỉ về đôi môi )

• Cảy = Sưng

• Cấy = cái (từ cấy tiếng Nghệ có nhiều nghĩa hơn)

• Cấy = Vợ (Cấy dôông tui = vợ chồng tôi )

• Cấy bường = cái bình uống nước 

• Cấy chinh = cái chân

• Cấy cụi = cái tủ đựng chén bát hay các vật dụng khác

• Cấy dần = Dụng cụ lao động nghề nông ( Dần, sàng, nẻn, nôống, trẹt...)

• Cấy đọi = cái tô

• Cấy đôn = Bồ chứa lúa nghĩa khác là 

• Cấy đôn = Nghĩa khác ghế ngồi của nhà khá giả

• Cấy đôn to cợ 3x3x3m vách=khung tre ,rơm , đất sét, cứt trâu... cựa được chặn nhiều tấm ván ngang... đổ ló vô đầy đến mô chặn từng tấm đến đó.

• Cấy kẹng = Cái cánh của" chim , ngỗng, gà, vịt…

• Cấy kéng = Chỉ cánh tay con người.

• Cấy ngoài roọng = Cấy ngoài ruộng

• Cấy ni bộn tiền đó = cái này nhiều tiền lắm

• Cấy nục kiềng (ông núc) = chỉ cái kiềng ở quê thường dùng để nồi lên nấu ăn

• Cấy rạ = Cái rựa ( dùng chặt cây )

• Cấy tra = gác gỗ

• Cấy tra = ở ngay căn giữa phía trên sát trần nhà để đựng lúa chống lụt

• Cấy tréec = Cái om đất nhỏ

• Ceng = Canh ( Nấu ceng = nấu canh )

• Chạc = Dây ( đứt chạc = đứt dây)

• Chạc đa cũ trối = Ăn nói không đâu vào đâu

• Chạc nịu = Sợ dây thun

• Chàng bếp = Giàn tre làm trên bếp rơm. bếp củi, chứa các vật dụng làm bếp

• Chàng hảng = dạng hai chân ra

• Chặng mẻn = Một đoạn nữa (- Chợ Diên sanh xa gần đây chị? - Chặng mẻn ) 

• Chạng vạng = Buổi chiều tối

• Chao = đưa qua đưa lại ( chao cho sạch cát trong thúng )

• Chảu = Đẹp ( Con cái nhà ai "chảu" xinh quá )

• Chạy dọi = chạy theo, đuổi theo

• Chèng rèng = Làm phiền ( Đừng chẻnh rẻng nữa )

• Cheng veng = Băn khoăn

• Chết trôi = Chết nước

• Chi rứa = ( Gì vậy ) Làm chi rứa

• Chồ = ( Bồ chứa lúa )

• Chộ = Thấy ( Chộ rồi = thấy rồi )

• Chộ đàng = thấy đường

• Chó lủm = Chó ăn,

• Chỗ nớ nờ = Chỗ này này

• Cho tui chạc địu = Cho tôi sợi dây thun

• Chọi = Ném ( Chọi đất = ném đất )

• Chờng = giường ngủ

• Chôổng môông = Chỏng mông...

• Chự = giữ

• Chứ chừ khi mô? = Chứ lúc nào?

• Chừ mi phải đi = Bây giờ mày phải đi...

• Chựa khôông ngạ = Chữa không nỗi

• Chưn = Chân

• Chút mẻn = Chút nữa

• Cộ = Đồ cũ = đồ cổ

• Cọc = nóng nảy (cọc cằn) mi làm răng mà cọc rứa

• Côi = Trên ( Côi nớ = Trên kia )

• Côi trôôc mọc cục kẻn= trên đầu mọc nhọt

• Cơn = Cây ( Cơn này cao lắm, Cây này cao lắm )

• Con cấy = Chỉ cô gái

• Con đam = Cua đồng

• Con lứa = Chỉ cô gái mới lớn)

• Còn lưa = vẫn còn

• Còn ròi = Con ruồi

• Con troi = Con giòi

• Cú = Gõ ( Gõ lên đầu )

• Củ sắn = củ khoai mì

• Cựa = Cửa ( Dà cựa = nhà cửa )

• Cục = Viên, Nắm ( Cục xôi = nắm xôi, cục đá = viên đá )

• Cực hung = Khổ lắm

• Cục ken nơi mắt = mắt có ghèn

• Cùn = mòn chỉ vật sắc hoặc nhọn bì tà đầu không còn sắc bén như ban đầu nữa.

• Cươi = (Sân phía trước nhà)

• Cúp trốôc - hớt tóc

• Từ điển tiếng Bình Định cho bạn đọc ngoài tỉnh

• Từ điển tiếng miền Nam cho người ngoài tỉnh

• Tiếng Quảng Nam khác gì so với tiếng Nghệ?
   

Một số từ tiếng người Quảng Trị vần D, Đ

Tiếng địa phương Quảng Trị cũng rất thú vị, có rất nhiều từ mới mà có lẽ bạn đọc ngoài tỉnh mới chỉ nghe lần đầu thôi:
 

• Dà = Nhà ( Dà cựa = nhà cửa )

• Đạ chận = Hả giận được phần nào bực bội

• Dác / giác giớn = Làm biếng ( Dác mần lắm = làm biếng lắm )

• Dắc = dẫn đi

• Dại = Trẻ mới lớn ( Nó còn dại lắm chưa gả dôông được mô )

• Dắn dủ = Nhắn nhủ

• Đặng = Được ( 100 )

• Đàng = Đường ( Đi một ngày đàng học một sàng khôn )

• Đập chắc = Đánh nhau

• Đẩu = Ghế

• Đau đồng = Đau bụng ( muốn ra ngoài đồng vắng giải quyết )

• Đấy = Tiểu tiện

• Dệ tợn = Để sợ

• Dem thèm = Làm cho người khác thèm thuồng nhưng không được đáp ứng

• Dem xèm ( thèm ) = thèm thuồng

• Đèng = giữ riêng ( Của để dành )

• Deo deo bắn bắn = Nhập nhòe, nhìn không rõ

• Dị = xấu hổ ( Dị òm )

• Đi đồng = Đi đại tiện ở vùng đất trống

• Đi mô = Đi đâu (giống từ mô trong tiếng Nghệ)

• Đi rượng = Chỉ đi chơi hàm ý đi tán gái hoặc đi rong chơi của phụ nữ

• Điệng = ( đễnh đoảng, chỉ người kém phát triển trí tuệ )

• Diều = nhiều

• Địt = Trung tiện

• Đợ = Dùng tay để đỡ một vật không cho rơi xuống

• Dỗ = Nhổ ( dỗ cỏ = nhổ cỏ )

• Dớ = nhớ (Tui dớ = tôi nhớ )

• Dõ = Nhỏ bé ( hắn còn dõ = Hắn còn nhỏ )

• Dợ = Tạnh mưa ( Trời dợ rồi = trời tạnh mưa rồi )

• Dớ dà da diếc = Nhớ nhà da diết

• Đỡ đang = ( Xấu hổ, mắc cỡ )

• Dổ khoai = thu hoạch khoai lang

• Do mi = Tại bạn, tại mày

• Đờ sơ = Chỉ người qua đời khi tuổi còn nhỏ chưa trưởng thành

• Đọa quá = mệt quá

• Dọi = Rượt đuổi ( Dọi chắc trữa cươi = đuổi nhau giữa sân )

• Đọi = Tô

• Dọi chắc = Rượt đuổi nhau

• Đôi đất = liệng đất chọi đất.

• Dòm = Nhìn ( dòm queng dòm cút = nhìn ngó lung tung )

• Dợn ( rợn) = dễ sợ làm rùng mình

• Đòn bào = Ghế băng dài ( Ghế các thợ mộc dùng để bào gổ )

• Đòn triêng = Đòn gánh

• Đòn xóc: Đòn gánh vót nhọn 2 đầu để gánh lúa, gánh rơm

• Đợng = đựng ( đợng trong thúng = đựng trong cái thúng )

• Dọoc = Bực mình, mệt ( Doọc bụng = mệt bụng )

• Đôộc = Cái lu sành nhỏ dùng đựng nước tiểu

• Dôông = Chồng ( Lấy dôông ) lấy chồng

• Đôộng = Đồi cao hơn rú nhưng thấp hơn rừng

• Độông đôông = Cái cây gổ hoặc tre được gác trên nóc nhà chỗ cao nhất , chín giữa nóc nhà

• Dớp dúa = Dơ bẩn

• Dư ni tề = Giống vậy nè

• Dức = Đau nhức ( Dức trôốc = đau đầu )

• Dững = những

• Đừng cại = Đừng cãi lại

• Dừng roọng = bờ đắp phân cách hai thửa ruộng khác nhau

• Đừng trẽn = Đừng mắc cỡ

• Đuốc = Ruốc ( Mắm đuốc = mắm ruốc )

• Đưới = Dưới

• Từ điển tiếng miền Tây cho bạn đọc 3 miền

•  Tiếng Nghệ tương đồng với tiếng các miền khác như thế nào?
   

Dịch tiếng Quảng Trị vần E, G, H, K

• Ẽ = Đại tiện ( Đi ẽ, đi ỉa )

• Ẹ = Dơ, bẩn

• Ẽ quẹt = Không thèm nữa, bỏ đi, vất đi... (như quẹt khu, ẻ vô trong tiếng Nghệ)

• Êm rứa hi = yên tâm vậy nha

• Eng = Anh

• Eng ni = Anh này

• Eng tam = Anh em ruột

• Gả dôông = Gả chồng

• Ga Lăng Cô tề. ! = Ga Lăng Cô đây rồi . !

• Ga mô ri eng = Ga nào vậy anh?

• Ga ni ga mô ri cô? = Ga này ga nào vậy cô?

• Ga tê, tau đi ga tê = Ga kia, mình đi ga kia.

• Giằng giăng giằng gioói = vất vả, mệt mỏi

• Giánh nè = Nhánh tre

• Giức = nhức ( đau nhức )

• Hai eng tam hắn đập chắc = hai anh em ấy đánh nhau

• Hai lạo nớ cại chắc = hai ông kia cãi nhau

• Hổ ngai = Hổ ngươi, xấu hổ

• Hói = Mương nhỏ dẫn nước ra sông

• Hộn hào ( hỗn láo )

• Hột = hạt ( Cắn hột dưa )

• Hun = Hôn ( Hun chắc = hôn nhau )

• Hung = Nhiều ( Hung ri = nhiều vậy )

• Khải trôốc = Gãi đầu

• Khi mô mi đi? = Lúc nào mày đi?

• Khõ = Gõ ( khõ cái trôốt bây chừ = gõ vào đầu )

• Khoai hà = Khoai sâu

• Không lưa = Không còn

• Khóoc = Khóc

• Khôông = Không

• Khôông dắc = Không nhắc lại

• Khôông đám mô = Không dám đâu

• Khôông răng mô = Không sao đâu

• Khôông răng mô eng = Không sao đâu anh.

• khu = đít, chỉ hậu môn

• Khu = Mông ( Lộ khu = lỗ đít )

• Khu đị = phần tam giác ở hai đầu hồi của căn nhà

• Khun = Khôn ( khôn dại )

• Ki đực rạ cụ đựng ni trọt chừ lộ mô? = Cái rựa dựng ngoài hiên nhà nằm đâu không thấy? ( Ki = cấy = cái; Ki là người nói chớt giọng hơi bị ngọng ).

• Kít = cứt

Tổng hợp tiếng người Quảng Trị vần L, M, N

• Lả = Lữa

• Là đệng = đãng trí

• Là diệng = bị cháy nhà tâm trí hoảng loạn nói không rỏ ý

• Lác lác /lao lác = ( Chỉ hành động lời nói không đúng đắn, bậy bạ )

• Lại = lưỡi

• Lạo = Lão ( Lạo ni = Lão ấy )

• Lện = sợ

• Lèng = Lành (lành bệnh rồi)

• Liệng = Ném ( Gần nghĩa chọi hoặc quăng ra xa ở trên )

• Liệng cho tui cấy rựa = ném cho tôi cây rựa

• Lộ = Chỗ ( Chỉ vị trí: Lộ ni = chỗ này )

• Lộ = Lỗ ( lộ mẹng ) lỗ miệng

• Ló = Lú ( Trăng non vừa lú , vừa nhú )

• Ló = Lúa ( Hột ló ) hạt lúa

• Lộ = Thấy ( Lộ hàng, bị lộ )

• Lộ chao cẳng = Vũng nước để rửa chân

• Lộ chao cẳng mô ri O? = Cái hố nước để rửa chân đâu cô?

• Lọ mọ = Lần mò

• Lộ mội = lỗ nước bị rò rỉ ở bờ đê

• Lọ nghẹ = lọ nồi

• Lộ tún = Lỗ rốn , rún

• Lõa trôốt = bể đầu

• Lọi = Gãy ( lọi tay ) gãy tay )

• Lú lẫn = ( Trí trí tuệ kém phát triển, hay quên )

• Lũi đi = Đi mà có tính chất dấu diếm

• Lũng = Rách ( Lủng quần = rách quần )

• Mạ / Mự = Mẹ

• Mạ mi = Lời xưng hô thân mật giữa vợ chồng ( Bà xã )

• Mắm đam = Mắm cua đồng.

• Mần = Làm ( Đi mần roong = đi làm ruộng )

• Mần cho cấy = Làm cho với

• Mần đị = mần đĩ ( làm đẹp, ngày nay còn hiểu là làm gái )

• Mần răng = Làm sao

• Mần trạng = Nói quá lên ( nói dóc, không đúng sự thật )

• Mấy thằng lóc chóc học mần Người nậy = Mấy đứa nhỏ học làm người lớn…

• Mệ = Bà nội, ngoại

• Mẽ trèng = Mảnh chai

• Méc = Mách bảo ( Tui về tui méc mạ tui = Tôi về nói lại với mẹ tôi )

• Mem = Nhai cơm cho nhỏ ra để cho em bé ăn

• Mẹng = Miệng

• Méng = Miếng ( Méng nác = miếng nước )

• Mi = Mày ( Mi làm chi rứa? = Mày làm gì vậy? )

• Mi coi chi sa đà rứa = Mày xem gì mà mê mẩn thế?

• Mi đi ga ni ? = Bạn đi ga này hả?

• Mi lo mi đi. = Mày tự lo việc của mày đi.

• Mi ra ga mô? = Mày ra ga nào?

• Mi trẻ cấy áo mới à = mày khoe cái áo mới

• Miềng = Mình ( Dà miềng = nhà của mình )

• Mô rứa = Đâu đó ( Đi mô rứa = đi đâu đó )

• Mò về = Đi về có tính chất lén lút...tùy theo ngữ cảnh

• Mỏ xảy = Dụng cụ dùng để phơi rơm rạ...(Cái lưỡi bằng sắt thép, cong như móng vuốt của loài chim)

• Mói = Muối ăn

• Mỏi chắc = Mệt trong người

• Môộng + Nảy mầm ( Làm môộng = làm giá đỗ )

• Một chắc = Một mình

• Mự = Mợ ( Cậu mợ )

• Mụ = Người đàn bà cao tuổi (Mụ Phán = Bà Phán)

• Mụi = Mũi ( Lỗ mũi )

• Mược = mặc áo vào

• Mược áo xốông dư con đị = ăn mặc không đàng hoàng như con đĩ

• Mượt = Mặc kệ ( mượt hắn : kệ hắn)

• Nác = Nước ( Uống nác )

• Nác chộ ni cắn, nắc chỗ tê cáu = Nước chỗ này trong, nước chỗ kia đục

• Nác lã = nước giếng, nước sông chưa nấu chín

• Nác méng = Nước miếng ( Chảy nác méng = chảy nước miếng )

• Nằm chộ = mằn mơ

• Nậy = Lớn ( O ni nậy hi = Cô ấy lớn )

• Nầy = Này

• Néc = còn gọi là nách, phần dưới vai ( nách )

• Néc = Động tác dùng phần hông và tay để mang một vật như cái thúng, cái rổ đi

• Ngá = Ngứa

• Ngá trốôc = ngứa đầu

• Ngái = Xa ( Ngái lắm = xa lắm )

• Ngày tề = Sau ba ngày

• Ngày tê = Sau ngày mai 1 ngày

• Ngày tể = Sau ngày mai 2 ngày

• Nghẹc = Ngạch cửa..

• Ngó = nhìn

• Ngờ ngợ = Nhìn hơi quen

• Ngoài nớ = Ngoài ấy

• Ngón cẳng mạ = ngón chân cái

• Ni = Bên này

• Nớ = Bên kia

• Nỏ = Không ( Nỏ biết = không biết) tưng tự tiếng xứ Nghệ

• Nó bất trẹo lại = Nói đến nỗi cong lưỡi

• Nói nghếch = nói ngớ ngẩn tầm bậy không đúng

• Nói rứa bơ răng nữa = nói vậy rồi làm sao nữa

• Nơi tay mọc bít = ở tay mọc nhọt

• Nôm = Cày, bừa ( Đi Nôm = đi cày )

• Nôm = là cởi lên, hoặc đè lên

• Nôm = Nằm trên ( Tui thấy hắn nôm con nớ = Tôi thấy hắn nằm trên cô ấy )

• Nòng nanh = chàng ràng ,xí xọn

• Nót = nuốt ( nuốt thức ăn, nót thức ăn )

Một số từ trong tiếng nói của người Quảng Trị khác

Ngoài những từ trên, bạn đọc có thể tra cứu từ điển tiếng Quảng Trị như sau:
 

• O = Cô gái chị gái ( O nớ = cô ấy )

• Ô lác lác, đế đế = Gần nghĩa tầm bậy tầm bạ

• Ở lỗ = không bận quần, có thể bận áo

• Ở trần = không bận áo, có thể bận quần

• Ở truồng = Không bận quần áo ( Trần truồng )

• Ốôc dôộc = ( Xấu hổ mắc cỡ lắm, mức cao hơn "Đỡ đang " )

• Ôông = Người đàn ông lớn tuổi ( Ông bà )

• Phá = Vùng đầm nước rộng lớn, ( Phá Tam Giang giáp sông Ô lâu QT kéo dài đến Huế ) Sợ truông nhà Hồ sợ phá Tam Giang.

• Quăng tui cấy rạ = Ném cho tôi mấy bó mạ

• Queng = Quanh ( quanh đây )

• Rạ = mạ ( lúa mạ )

• Ra ga Nam Ô = Đi ra ga Nam Ô ( Nam Ô là một địa danh ở Đà Nẵng ).

• Răng đông như ri? = Sao đông người vậy?

• Răng hèo = ???

• Răng ri = Sao vậy ( Sao vậy nhĩ )

• Răng rứa = Tại sao

• Răng tề = Như thế nào

• Rào = Sông

• Rẹ tóc cho con với = rẻ tóc cho thẳng, chải tóc…

• Rẽng = rãnh rỗi

• Ri hèo = Thế hả

• Ri tề = Như Thế này

• Rọ = Nước chảy ri rỉ ( Rọ nác méng = Chảy nước miếng )

• Rọng = ruộng

• Rôồng tre = Bụi tre

• Rọt = Ruột ( Mát rọt = mát ruột )

• Rú = Đồi cát thấp ( Lên rú cát )

• Rú = đồi đất cát có câu mọc thấp và thưa

• Rứa mà = Vậy mà

• Rún = Rốn ( Chôn nhau cắt rún )

• Sèm = Thèm thuồng

• Sớn Sác = Động từ chỉ về hành động làm gấp hư việc và nhiều nghĩa khác tùy thuộc vào văn cảnh.

• Sớn sác = Hấp tấp ( làm không đạt yêu cầu )

• Sồn sồn = Chỉ phụ nữ tuổi trung niên chưa quá 50

• Su = sâu ( Roọng su = ruộng sâu )

• Sương nác ( có vùng gọi là xưng ) = Gánh nước

• Sương nác = Gánh trên vai ( gánh nước)

• Tắc cười = Mắc cười

• Tầm bậy = Sai trái

• Tắn = con rắn

• Tành hanh, Đành hanh = Bắt chước làm theo nhưng không phải chuyên môn của mình.

• Tào lao xít bột = Chỉ người tầm thường .

• Tào lao = Chỉ người ăn nói không chính chắn

• Tao trẽn dữ = tao, tui mắc cở nhiều… trơ trẽn

• Tau = Tôi

• Tênh bềnh = Bày ra, phô ra

• Thẩu = Chai , lọ

• Thấu = Đến nơi, ( thấu rồi = tới nơi rồi )

• Thiếm (thím) = vợ của em trai cha mình được gọi là thiếm, thím

• Thiếm = Thím ( Bà con bên nội vai em của ba )

• Tọa lọa = Chỉ đê ngăn nước bị vỡ

• Toá lọa = Tùm lum ( Làm tóa lọa = làm tùm lum )

• Toạc áo = rách áo

• Toóc / rạ = Chân cây lúa đã gặt xong còn ở ngoài đồng ruộng

• Tra = Già cả ( Tau tra rồi còn mần chi đặng )

• Trầm trây = Làm việc không tới nơi tới chốn

• Trăng lu = Trăng mờ không được sáng

• Trao = Trò chuyện

• Trấp bả = Bắp đùi ( Trấp bã bị chảy máu = Bắp đùi bị chảy máu )

• Tráu = có ý nghĩa khác ý nghĩa tương đồng với "nổi cáu" là giận ( nổi tráu = nổi giận ) còn có nghĩa là ích kỷ

• Tráu = ích kỷ, mi tráu rứa, mầy ích kỉ thế

• Trấy = Trái ( Trấy ổi = trái ổi )

• Trây trây, xuẩy xuẩy, khơi khơi, thiên lôi = kiểu không rõ ràng, làm không ra gì không giống ai

• Treéc = Chảo bằng đất nung

• Trọ = Đỉnh đầu

• Trộ cá = Nơi đặt đơm cá (nên có câu đó rách ngáng trộ)

• Trọ mạ mi = tiếng chửi yêu thường của người lớn mắng yêu con cháu.

• Tróc mắt tre đẹo cấy vụ để chơi cờ cun = Lấy cái mắt tre già đẽo thành cái vụ để chờ cờ quân.

• Trọi = Gõ ( Trọi đầu = gõ lên đầu )

• Trợi = sợi ( Trợi dây = sợi dây )

• Trời dợ = Ngoài trời tạnh mưa mưa rồi

• Trộng = Lỗ thủng

• Trôốc = Đầu ( Cái đầu )

• Trôốc cúi = đầu gối)

• Trôông mãi = Trông mãi

• Trọt = ( Vị trí chỗ mái hiên nơi nước mưa chảy xuống )

• Trợt hướt ,Trớt quớt = Không đâu vào đâu cả ( ăn nói trợt hướt )

• Trữa = Giữa ( Trữa cươi = giữa sân )

• Trún = Mớm ( Dùng miệng bà mẹ đẩy cơm vào miệng em bé để cho ăn )

• Trung ni = Ở trông mày nè

• Truông = Vùng rừng rú hoang vu bọn lục lâm thảo khấu thường ẩm nấp.

• Trượng nớ = Dượng ấy

• Túi thui = tối đen như mực

• Tún = Rốn, rún ( Chôn nhau cắt rốn )

• TƯNG RỜ RỜ = Sáng sớm mai

• Ủ loạn = Là đau buồn đến thẫn thờ

• Ừ, tau đi ga ni, mi đi ga mô? = Đúng vậy, mình đi ga này, bạn đi ga nào?

• Ừ, tau đi nghe mi = Ừ, thôi mình đi đây.

• Ức = Ngực

• Ưng = Yêu thích

• Ưng đọa = Thích nhiều, nhiều lắm

• Ưng hung = thích lắm

• Út = Em

• Ve gái = Tán gái, Gò gái,

• Vô duyên ộn = Vô duyên quá

• Vô duyên ộn = Vô duyên quá

• Xấu duốc = Xấu xí

• Xấu òm = Xấu quá

• Xê ra đi mi = Mày ngồi hoặc đứng dang ra, đừng có lại gần.

• Xeng = Xanh ( Màu xeng xeng = màu xanh xanh ).

• Xức ra = cũng đồng nghĩa Xê ra

• Xuốc cươi = Quét sân

Một số lưu ý cần biết khi tìm hiểu về phương ngữ Quảng Trị

Mỗi làng xã sẽ có nghĩa khác nhau

• Ở trần = không bận áo, có bận quần

• Ở lỗ = không bạn quần, có bận áo

• Ở truồng = không bận áo lẫn quần

• Tuy nhiên từ ở lỗ có người hiểu là không bận gì cả...

• Tráu = là ích kỷ ( mi tráu rứa ) mày ích kỉ thế

• Nổi tráu = nổi giận ( thằng tê hắn tráu rồi ) thằng kia nó giận rồi

• Nỗi cáu = ý nghĩa như nối tráu

• Nổi cọc = ý nghĩa cũng gần tương đồng " nỗi tráu " 

Mỗi ngữ cảnh sẽ có nghĩa khác nhau

• Rạ = chỉ cậy rựa

• Rạ = chỉ góc rạ

• Rạ rời = rã rời = chỉ mỏi mệt bủn rủn chân tay

• Rạ = cây mạ = cây má ( Gieo mạ , rạ ) một vài vùng hiểu như thế...

• Cấy đôn = bồ chứa lúa, cấy đôn = ghế ngồi của nhà khá giả. Eng = anh chỉ về phái nam

• O = cô ( O ruột em của Ba ), O = chỉ về phái nữ

• Ả = Chị chỉ về phái nữ,

• Cá lòng tong, cá ròng ròng

• Út = chỉ vai em, O út chỉ về phái nữ nhỏ tuổi hơn với người xưng hô.....

• Thiếm hay thím = vợ của chú ruột, hoặc chỉ về người lớn tuổi nhưng nhỏ hơn tuổi bố mẹ người xưng hô.

Từ khác nhau nhưng cùng nghĩa