Viết ỷ y, ỷ lại - dùng y nhé!
1. Ỷ y hay ỉ i đúng?
Một thắc mắc mà bạn đọc gửi tin nhắn đến Fanpage tiếng Nghệ đó là nên viết ỷ y hay ỉ i mới đúng? Và đáp án của chúng tôi là cần viết ỷ y (dùng y) nhé.
Cụ thể, ỷ y là từ Hán Việt, trong đó chữ "y" này cũng là hành động nương tựa - tức ỷ y có nghĩa là dựa vào, ngoài ra từ "ỷ y" còn có nghĩa là giống kiểu "y như cũ".
Trên thực tế, từ ỷ ỷ rất ít khi dùng, trong một số trường hợp bạn đọc sẽ thấy trong giao tiếp kiểu "nó cứ ỷ y như thế". Trên sách, báo chí từ này rất hiếm khi xuất hiện.
>>>Tìm hiểu thêm: Viết mì hay mỳ? Bánh mì hay bánh mỳ mới đúng?
2. Viết ỉ lại hay ỷ lại?
Tương tự trường hợp ỷ y, thì ỷ lại cũng là từ Hán Việt vì thế mà bạn đọc cần viết y theo đúng quy tắc dùng i ngắn y dài nhé.
Về nghĩa, từ ỷ lại là động từ có nghĩa "dựa vào công sức của người khác một cách quá đáng, tự bản thân không chịu cố gắng". Ví dụ: không chịu cố gắng, chỉ ỷ lại vào cha mẹ; có tính ỷ lại...
Từ ỷ lại được dùng nhiều hơn ỷ y, vì thế mà trên báo chí bạn đọc sẽ thấy từ này khá phổ biến. Ví dụ các bài báo sau:
-
Chile bị COVID-19 'nhấn chìm' do người dân thờ ơ - ỷ lại vắc xin...
-
Người làm bóng đá mắc bệnh ỷ lại
-
Xóm trọ nghèo mùa dịch: Không bế tắc, chẳng ỷ lại
3. Khi nào viết i hay y?
Có một quy tắc trong tiếng Việt mà chuyên mục Hỏi đáp tiếng Nghệ từng đề cập, là viết chữ i ngắn hay y dài phụ thuộc vào từ đó là từ Hán-Việt hay thuần Việt:
-
Nếu là từ thuần Việt thì viết i ngắn: i tờ, í ẹ, ì ạch, lợn ỉ, ầm ĩ, ị,...
-
Nếu là từ Hán Việt thì viết y dài: y tế, ý chí, ỷ lại,...
Tất nhiên, cũng có một số ngoại lệ hoặc ý kiến khác nhau. Trong nhiều trường hợp chúng ta nên viết y dù là từ thuần Việt để cân bằng độ cao thấp mặt chữ nhé.
Kết lại, với các trường hợp trên thì bạn đọc cần viết ỷ y, ỷ lại (dùng y dài) nhé. Nếu còn thắc mắc khác bạn hãy nhắn tin cho chúng tôi qua kênh Facebook tiếng Nghệ nha!
Tổng hợp bởi www.nghengu.vn