Về với miền quê Thanh Chương Nghệ An, không chỉ có món nhút mít đặc trưng được mang đi bán ở nhiều nơi mà còn được biết đến với món gà xáo. Cách nấu gà xáo Thanh Chương có nét độc đáo và riêng biệt, không chỉ ở nguyên liệu mà còn ở cách gia giảm gia vị. Hôm nay Nghệ ngữ sẽ giới thiệu món ăn đậm đà hương vị này.
Món gà xáo Thanh Chương là đặc sản.
1. Chuẩn bị nguyên liệu để làm món gà xáo Thanh Chương
Nguyên liệu quan trọng nhất là gà. Các bạn nên chọn loại gà đồi Thanh Chương, chỉ ăn lúa và ngô, thịt gà săn chắc, thơm, da vàng, chân bé. Như vậy mới đảm bảo được hương vị của món ăn nha. Tất nhiên bạn có thể mua gà các loại về nấu, nhưng chắc chắn hương vị sẽ không "mặn mà" như gà Thanh Chương nhé.
1 con gà đồi khoảng 1,2 kg đến 1,5 kg là ngon nhất.
Dọc mùng tươi.
Gia vị gồm có: ớt tươi, muối trắng, ớt tiêu xay, lá chanh, hành tăm, nghệ bột, mì chính, nước mắm, bột canh.
2. Hướng dẫn cách nấu gà xáo Thanh Chương
Đặc trưng cách nấu gà xáo Thanh Chương không chỉ ở phần thịt gà mà còn có một nguyên liệu nữa không kém phần quan trọng, được gọi là Mộc. Mộc được lấy từ phần xương cổ gà và phần lưng gà sau đó bằm nhuyễn để làm Mộc xương. Nguyên liệu độc đáo này giúp cho món gà xáo thơm hơn và ngọt nước hơn.
2.1. Sơ chế nguyên liệu
Đầu tiên, các bạn làm sạch gà với một chút muối hạt để gà được sạch hơn sau đó chặt gà thành từng khúc vừa ăn. Sau đó cho gia vị vào ướp với thịt gà trong khoảng 30 phút cho thịt gà ngấm.
Dọc mùng tươi các bạn tước vỏ, cắt khúc bằng hai lóng tay, nhỏ vừa ăn.
Đầu tiên, các bạn bật bếp, cho một muỗng dầu ăn vào sau đó phi thơm hành tăm và nghệ tươi bằm nhuyễn. Cho gà đã ngấm gia vị vào chảo và đảo đều tay cho đến lúc miếng thịt gà săn lại.
Cho thêm một chút nước vào nồi để thịt gà không bị khô, sau đó cho dọc mùng tươi vào đảo đều. Tiếp tục cho vào chảo khoảng một chén nước và đun sôi.
Khi nước bắt đầu sôi thì các bạn cho Mộc xương vào. Mộc xương các bạn vo tròn thành từng viên nhỏ rồi cho vào nồi thịt gà đang sôi. Nấu với lửa nhỏ từ 4 - 5 phút để mộc vừa chín. Mộc xương giúp nước thịt gà ngọt và ngon hơn.
Cuối cùng là tắt bếp và cho ra đĩa. Cho thêm một ít lá chanh xắt nhỏ lên trên đĩa thịt gà, cực kỳ thơm và ngon luôn các bạn.
Lưu ý trong cách nấu gà xáo Thanh Chương: Đặc trưng của gà xáo Thanh Chương là muối hạt và hành tăm, là hai nguyên liệu không thể thay thế. Các bạn nên chọn loại hành tăm nhỏ, thơm để có được món gà xáo ngon nhất. Thành phẩm là những miếng thịt gà thơm, dai ngon, là đặc trưng của thịt gà đồi. Nước xáo sóng sánh ngọt từ thịt gà, những viên mộc xương hòa quyện cùng mùi thơm của lá chanh tạo nên một hương vị món ăn hết sức riêng biệt.
Xương gà được băm làm mộc rất tinh tế.
3. Một vài điểm đặc biệt về món gà xáo Thanh Chương
Gà xáo Thanh Chương còn được gọi là canh gà. Món ăn này là sự kết hợp của rất nhiều hương vị dân dã đậm đà và tinh tế của ẩm thực Nghệ An. Trong cách nấu gà xáo Thanh Chương nếu có dịp về miền đất này sẽ thấy họ làm rất công phu.
Cụ thể, gà phải lấy tiết thật khéo, lỗ cắt tiết phải nhỏ, chính xác để giữ da cổ gà được lành lặn, tiết phải lấy hết ra để thịt gà được sáng tươi. Gà nấu xáo được lấy riêng phần cổ đầu gà, rút lõi ra chỉ giữ lại phần da, đem đổ tiết gà vào luộc luôn lên làm món dồi cổ. Đĩa dồi cổ nho nhỏ ấy, sẽ để khách nhâm nhi chén rượu, chờ món gá nấu xáo nóng hổi lên.
Hơn thế, để làm món này, người dân Thanh Chương thường lọc phần xương và thịt ra. Rồi từng miếng thịt phải cắt đều, khổ vừa vì thịt gà đồi chắc, không hao như gà nơi khác. Tiếp phải đem ướp ngay với lá chanh, muối trắng, nghệ và ớt tươi giã nhỏ. Lúc chờ thịt ướp ngấm họ sẽ đem xương băm làm mộc. Các bước sau họ cũng nấu khá chu đáo, sao cho nồi gà xáo nổi màu vàng ngậy, sực mùi lá chanh lẫn nghệ và ớt.
Gà xáo Thanh Chương làm món ngon đãi khách.
Việc thưởng thức cũng phải ăn nóng, nồi gà xáo luôn hâm hẩm. Mỗi lần dọn lên ăn hết bát này lại đến bát khác, không ăn một lần. Hơn thế, trong cách nấu gà xáo Thanh Chương còn ẩn cái tình nghĩa sâu nặng. Việc xương băm nhuyễn làm mộc cho thấy sự tinh tế vì khách không phải gặm hay xé từng khúc thịt. Có lẽ vì thế mà món gà xáo Thanh Chương đã đi vào thơ ca xứ Nghệ:
Gà ta nấu xáo Thanh Chương
Đậm đà mùi vị nhớ thương quê mình
Ướp gà đủ vị thật tinh
Lá chanh hành nghệ đậm tình quê hương.
Có thêm ngò gai tăng cường
Rau răm muối mắm tinh tường làm sao
Ướp thía bắc lên Mẹ xào
Gà vừa chín tới đổ ào nước vô.
Bánh ướt cơm lùa vài tô
Rượu nút lá chuối uống vô lừng xừng
Gà ta Thanh Chương rành ưng
Ăn vào ngon miệng lòng mừng nhớ quê.
Hy vọng rằng với cách nấu gà xáo Thanh Chương mà Nghệ ngữ giới thiệu ở trên sẽ giúp bạn thực hiện được món ngon này. Hãy chia sẻ món Nghệ Tĩnh mà bạn yêu thích qua email toiyeunghengu@gmail.com nhé!
